Onderzoek in de bariatrische wereld…Laura Deden van Vitalys vertelt

Een paar maanden geleden ben ik vrijwillig door de MRI-scanner gehaald. Het is niet mijn favoriete hobby, maar toen ik een oproep op Facebook zag van Vitalys (kliniek voor overgewicht, onderdeel van het Rijnstate Ziekenhuis) waarin ze zochten naar kandidaten voor een onderzoek naar afvalresultaten en de snelheid van voedselpassage na maagverkleining, heb ik gelijk mijn medewerking aangeboden. Zonder onderzoek kan de zorg op het gebied van bariatrische ingrepen namelijk niet verbeterd worden. Omdat die onderzoeken zo belangrijk zijn en ik er benieuwd naar ben, heb ik contact gezocht met Laura Deden, werkzaam bij Vitalys. Laura was bereid een aantal vragen te beantwoorden.

Laura in het kort: 30 jaar jong, werkt bij Vitalys en coördineert daar de onderzoeksgroep. Daarnaast doet ze promotieonderzoek. Ze is  opgeleid als technisch geneeskundige.

Vitalys doet veel op het gebied van (wetenschappelijk) onderzoek. Kun je wat meer vertellen over waarom Vitalys dit belangrijk vindt en hoe patiënten bij Vitalys hiermee te maken kunnen krijgen?
Bij Vitalys wordt veel waarde gehecht aan wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoeksteam bestaat nu uit 5 fulltime (arts-)onderzoekers, een onderzoeksverpleegkundige, een onderzoekscoördinator en hoogleraar. Onderzoek doen vinden we belangrijk omdat we op deze manier continue de zorg kunnen verbeteren. Door onderzoek begrijpen we beter wat de resultaten van onze behandelingen zijn. Ook zoeken we hiermee naar de onderliggende factoren die zorgen voor het resultaat van de behandelingen. Op deze manier begrijpen we beter wat er gebeurt en deze kennis kunnen we gebruiken om de behandelingen te optimaliseren.
Deze vragen kunnen we niet allemaal alleen beantwoorden, we werken daarom ook veel samen met andere ziekenhuizen en onderzoekers. Daarnaast vinden we het belangrijk om onze kennis en bevindingen te delen, zodat ook anderen hier gebruik van kunnen maken.

Kun je wat meer vertellen over het lopende onderzoek naar afvalresultaat en de passagesnelheid van de pouch? En zijn er al voorlopige resultaten bekend?
We doen meerdere studies naar de rol die de pouch (de verkleinde maag) speelt bij het gewichtsverlies na een gastric bypass operatie. De studie waarbij we met de MRI de passage van voedsel bekijken, is hopelijk in 2019 afgerond. De eerste studie die we naar passage van voedsel hebben gedaan, was met een andere techniek, zogenoemde scintigrafie. Hiervoor eet je een pannenkoek met een klein beetje radioactiviteit. Door daarna elke minuut een foto te maken kun je volgen waar het voedsel zich bevindt. In deze studie vonden we dat de passagesnelheid door de pouch sneller is bij mensen die niet zo veel gewicht verloren zijn na de operatie, in vergelijking met mensen die heel veel gewicht zijn verloren. Dit was echter een kleine studie en deze methode gaf geen inzicht in de anatomie. Daarom zijn we nu gestart met een vergelijkbare studie, maar meten we de passagesnelheid nu met de MRI. Met de MRI denken we naast het beoordelen van de passagesnelheid ook inzicht te krijgen in de anatomie. De eerste resultaten van dit onderzoek zien er goed uit, en in elk geval laten de beelden een vergelijkbare passage zien als in de eerste studie. We hebben nog niet gekeken of er ook verschillen gezien worden tussen mensen met relatief weinig en met veel gewichtsverlies.

Het onderzoeksteam van Vitalys (eigen beeld)

Staan er meer onderzoeken op stapel waar bariatrisch patiënten iets aan kunnen hebben?
Uiteindelijk is het doel van elk onderzoek dat de patiënten daar iets aan gaan hebben, doordat we de behandeling en zorg kunnen verbeteren. Wel is dat voor het ene onderzoek wat meer direct duidelijk dan voor een ander onderzoek.
Binnenkort zullen er meerdere nieuwe studies starten. Onderwerpen daarvan zijn onder andere de sleeve operatie, voeding en dieet rondom de operatie en bijwerkingen na de operatie, zoals buikklachten.

"Uiteindelijk is het doel van elk onderzoek dat patiënten daar iets aan gaan hebben doordat we de behandeling en zorg kunnen verbeteren."

Wat maakt dit werk leuk voor jou?
Ik vind het heel leuk om op zoek te zijn naar nieuwe inzichten en verklaringen voor wat we in de praktijk zien. Dat kan bij de bariatrische chirurgie heel goed. Deze behandeling is nog relatief nieuw. We weten intussen dat de operaties heel goed werken, maar er blijven ook nog een heleboel vragen open. Zoals, ‘waardoor werkt deze operatie zo goed?’, ‘waarom werkt het niet bij iedereen even goed?’ en ‘hoe kunnen we bijwerkingen voorkomen?’.  Door op zulke vragen een stukje antwoord te geven zijn we steeds bezig om de zorg rondom obesitas te verbeteren.
Binnen mijn werk heb ik ook contact met patiënten die meedoen aan studies. Ik vind het altijd interessant om hun verhalen en ervaringen te horen. Ook is het heel mooi te zien hoe mensen veranderen in een jaar na hun operatie. Dat laat mij weer nadenken over deze persoonlijke ervaringen, die wellicht gebruikt kunnen worden bij het opzetten van nieuw onderzoek of het aanpassen het zorgtraject. Ik vind het goed om te zien hoe veel mensen enthousiast zijn om een bijdrage te kunnen leveren aan ons onderzoek en daarmee het verbeteren van de zorg voor toekomstige patiënten. Verder is het een heel leuk team bij Vitalys, dat is natuurlijk ook belangrijk.

"We weten intussen dat de operaties heel goed werken, maar er blijven ook nog een heleboel vragen open."

Is jouw beeld van mensen met obesitas veranderd door je werk?
Het is lastig te omschrijven, maar ik denk het wel. In elk geval is het voor mij veel normaler geworden. En door mijn werk heb ik veel meer kennis opgedaan over obesitas, de oorzaken ervan en mogelijke behandelingen. Hierdoor zie ik dat het een complexe aandoening is, die over het algemeen niet zomaar met bijvoorbeeld een dieet op te lossen is.

Wat denk jij persoonlijk dat bariatrische patiënten meer zouden moeten doen om een goed resultaat te bereiken?
Dit vind ik een moeilijke vraag en deze kan ik niet zo goed beantwoorden. Ik denk in elk geval dat het belangrijk is om te beseffen dat een operatie alleen niet voor een goed resultaat over vele jaren zorgt. Maar, ook dit is nog een belangrijk onderwerp binnen het onderzoek naar de bariatrische chirurgie, en ik hoop dat we in de komende jaren meer beter begrijpen welke factoren belangrijk zijn en wat je daar als patiënt zelf voor invloed op kunt hebben.
​----------------

Veel dank, Laura! Erg belangrijk werk dus.