#vraaghetdeexpert. Dr. Lameijer over een bezoek aan de SEH

Het is niet een plek waar we graag willen verblijven, maar helaas krijgt een klein gedeelte van ons, mensen met verkleinde maag, te maken met een bezoek aan de SEH (de eerste hulpafdeling van het ziekenhuis). Vaak omdat we te maken krijgen met buikklachten. Deze klachten kunnen ons behoorlijk onzeker maken. Hebben je klachten te maken met je maagverkleining? Zijn je klachten acuut? Moet je naar de eerste hulp of kun je afwachten totdat je naar de huisarts kan? Het kan heel lastig zijn om deze afwegingen te maken.

En als we dan de knoop doorhakken dat er iets niet goed zit en dat je snel medische hulp nodig hebt, moeten we dan persé naar de SEH van een ziekenhuis met een bariatrische afdeling terwijl je misschien 100 kilometer verderop woont? En liggen we daar in zo’n bedje op de SEH, afwachtend op wat er komen gaat, krijgen we dan de juiste zorg? Weet die arts (die voor jouw gevoel eruit ziet alsof hij gisteren nog in de zandbak speelde) genoeg van maagverkleiningen af? Anyway, eng, spannend en onzeker. Ik denk dat ik het zo wel kan samenvatten. En wees gerust, het is natuurlijk maar een klein gedeelte van ons dat met spoed in het ziekenhuis belandt.

Maar mocht je te maken krijgen met een bezoek aan de SEH, zijn er zaken die dit bezoek ‘zo goed mogelijk’ kunnen laten verlopen?

Ik ging te rade bij dr. Heleen Lameijer. Heleen werkt als spoedeisende hulp arts bij het Medisch Centrum Leeuwarden. Daarnaast is ze wetenschapper en is ze inspirerend blogger en spreker. Haar Instagram account (www.instagram.com/makesciencework) en haar online platform (www.makesciencework.nl) zijn echte aanraders voor iedereen die op een toegankelijke manier meer wil weten over allerlei medische zaken die belangrijk zijn voor je gezondheid. Heleen heeft zelfs een Instagram cursus reanimeren ontwikkeld. Haar missie, het verkleinen van de kloof tussen de medische wereld en ons (de niet-medisch geschoolde mens), vind ik steengoed en het belang hiervan kan ik alleen maar onderschrijven.

Heleen, wat kunnen patiënten doen om een bezoek aan de SEH zo goed mogelijk te laten verlopen?
Wanneer je een bariatrische ingreep hebt laten verrichten, is het aan te raden om te worden verwezen naar het ziekenhuis waar de ingreep is uitgevoerd. Hier hebben ze alle informatie over de ingreep, waaronder ook het operatieverslag en informatie over eventuele complicaties. De ene bariatrische ingreep is namelijk de andere niet. Helaas is dat niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld omdat het ziekenhuis te ver weg of zelfs in een andere regio ligt. Zorg er dan voor dat jij die informatie beschikbaar maakt. Dit kun je doen door van tevoren aan te geven dat de artsen de informatie mogen opvragen bij het ziekenhuis waar jij geopereerd bent. De patiënt moet hier namelijk zelf toestemming voor geven, een arts mag dat niet standaard (tenzij er levensbedreigende situaties zijn en toestemming vragen niet mogelijk is). Ook kun jij zorgen dat je zélf die informatie bij je hebt. Je hebt zelf altijd toegang tot je medische dossier, en kunt een brief of uitdraai meevragen van je behandelend arts. Ook een medicatielijst is handig om mee te nemen naar het ziekenhuis.

Wat zijn zaken die altijd gecheckt (moeten) worden op de SEH?
Niets hoeft áltijd gecheckt te worden, want soms zullen je klachten helemaal niets te maken hebben met je maagverkleiningsoperatie. De optie dát je klachten een relatie hebben met de operatie moet wel altijd worden overwogen. Op de SEH dienen, als het gaan om buikklachten, altijd de levensbedreigende en/of ernstige aandoeningen overwogen te worden. Bij een bariatrische ingreep gaat dat bijvoorbeeld onder andere om naadlekkage, stricturen en stenoses (vernauwingen), inwendige herniaties, ulcera (zweren), galstenen, inwendige bloedingen en wondproblemen. Maar ook complicaties gerelateerd aan operaties in het algemeen moeten niet vergeten worden, zoals een longembolie (en een trombosebeen). Hiernaast moet er nog gedacht worden aan ziekten die gerelateerd zijn aan overgewicht en diabetes mellitus, zoals een hartinfarct. Ook wanneer een patiënt al veel is afgevallen is het risico op deze aandoeningen nog niet direct verminderd.

Hoe zorg je ervoor dat je zo goed mogelijk gehoord wordt?
Durf te zeggen waar je bang voor bent. Benoem dit ook zo, bijvoorbeeld ‘Ik heb heftige buikpijn en ben bang dat het komt door complicaties van mijn operatie’. Door de juiste hulpvraag te stellen, krijg je het juiste antwoord.

Wat als je het gevoel hebt dat je klachten onvoldoende serieus genomen worden?
Besef dat je arts ook maar een mens is, en jou het liefste wil helpen. En besef ook dat niet elke arts dezelfde kennis in huis heeft, doordat de meeste artsen zich specialiseren binnen een specifieke richting. Niet elke arts is gespecialiseerd binnen de bariatrie. Ook werken artsen op de spoedeisende hulp vaak zware, lange diensten. Dit is geen excuus, maar wel een verklaring: wanneer zij gehaast te werk moeten gaan, kun jij je minder serieus genomen voelen dan wanneer een arts alle tijd aan je kan besteden. Wanneer je het idee hebt dat je niet serieus genomen wordt, benoem dat dan. Letterlijk: ‘Ik zie dat u uw best doet, maar ik heb toch het gevoel dat ik niet helemaal serieus genomen word.’ Door open het gesprek aan te gaan, in combinatie met de juiste hulpvraag, help je je arts de beste zorg voor jou te leveren.

Veel dank, Heleen!

Ten slotte nog het volgende:
- Neem, wanneer je daartoe nog in staat bent naast je medicatielijst, ook je identificatiebewijs, verzekeringspas en ziekenhuispas, mee.
- Houd rekening met wachttijden. De artsen en verpleegkundigen werken enorm hard om alle patiënten te helpen, maar zij kunnen zich ook niet in tweeën delen. Vaak moet er ook gewacht worden op uitslagen van bloedonderzoek.
- In Nederland kennen we het systeem dat je in principe (tenzij het natuurlijk echt enorme spoed is) eerst contact opneemt met je huisarts en buiten kantoortijden met de huisartsenpost en niet gelijk op eigen houtje naar de SEH gaat. De huisarts of huisartsenpost maakt dan de inschatting of je eerst langs de huisarts of huisartsenpost moet of gelijk wordt verwezen. Wanneer je zonder verwijzing naar de SEH gaat, zal dit bezoek van je eigen risico afgaan.
- Denk aan het meenemen van je mobiele telefoon en je oplader zodat je het thuisfront op de hoogte kunt houden.